Isparta’nın Yalvaç ilçesinde bulunan Pisidia Antiokheia Antik Kenti’nde yürütülen kazılarda, milattan sonra 4. yüzyıla ait olduğu değerlendirilen ve kanser hastalığı için yapıldığı düşünülen tılsımlı bir kolye bulundu. Kazı ekibi, bu keşfin antik tıp ve inanç sistemlerine ışık tuttuğunu belirtti.
Kazı Başkanı Prof. Dr. Mehmet Özhanlı, kolyenin Aedilicus Tepesi’nde bulunan kilise çevresindeki kazılar sırasında gün yüzüne çıkarıldığını söyledi. Özhanlı, bu buluntunun Antiokheia kazılarında şimdiye kadar ortaya çıkarılan en özel eserlerden biri olduğunu vurguladı.
Özhanlı, yapılan araştırmalar sonucunda tılsımlı kolyenin, antik dönemde kanser hastalığına karşı koruyucu bir amulet olarak kullanıldığının anlaşıldığını ifade etti. Kazı ekibine göre, kolye bir babanın hasta kızını iyileştirmek amacıyla özel olarak yaptırdığı bir eser.
Kolyenin bir yüzünde yengeç figürü, diğer yüzünde ise hastalıktan kurtulma dileklerini içeren yazılar yer alıyor. Özhanlı, antik dönemde kanserli tümörlerin yengece benzetildiğini ve Yunanca’da “karkinos” kelimesinin yengeç anlamına geldiğini hatırlattı. Günümüzde kullanılan “kanser” kelimesinin de buradan türediğini belirtti.
Helenistik dönemden itibaren kullanılan bu tür tılsımlı taşların, hastalıklardan korunma ve iyileşme amacıyla sıkça tercih edildiğini söyleyen Özhanlı, Antiokheia’da bulunan bu kolyenin Anadolu’da bugüne kadar keşfedilen en iyi korunmuş örneklerden biri olduğunu açıkladı.
Pisidia Antiokheia Antik Kenti’nde yürütülen kazıların, bölgenin kültürel ve tıbbi geçmişine ışık tuttuğunu belirten Özhanlı, tılsımlı kolyenin antik çağlarda hastalıklarla mücadelede inanç ve sembolizmin nasıl kullanıldığını gösterdiğini ifade etti.
